Αρχική Σελίδα   |    ΔΗΜΟΣ ΛΑΓΚΑΔΑ    |    ΟΙ ΔΗΜΟΙ    |    ΟΙΚΙΣΜΟΙ    |    ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ & ΜΟΥΣΕΙΑ    |    ΣΥΛΛΟΓΟΙ    |    ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ    |    ΑΓΓΕΛΙΕΣ    |    ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΙΤΕ    |    ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
29/3/2024 12:08:41



















Επισκέπτες Online: 1333


Λίστα Ενημέρωσης

Συμπληρώστε το email σας για να λαμβάνετε ενημερώσεις.






Ο Απρίλης στη Λαογραφία και την ποίηση
01-04-2020
Ο Απρίλης στη Λαογραφία και την ποίηση
 

Ο Απρίλης, ο τέταρτος μήνας του χρόνου, ονομάστηκε έτσι από λατινικό aperio,που σημαίνει ανοίγω, επειδή τον μήνα αυτό ανοίγουν τα πάντα στη φύση και όπως και κάθε μήνας έχει και τα καλά του έχει και τα κουσούρια του. Τα κουσούρια του είναι, οι απρόσμενες βροχές που έρχονται να χαλάσουν την χαρούμενη διάθεση και τις πρώτες ζεστές μέρες της άνοιξης. Τα βοριαδάκια του απρόσμενα κι αυτά, γι’ αυτό η λαϊκή μούσα έγραψε το «Μάρτη - Μάρτη μου καλέ και Απρίλη βροχερέ», οι δε τσιγγάνοι τον παρέλειπαν από την καταμέτρηση των μηνών και έλεγαν «Μάρτης-Μάης» γιατί δεν τους άφηνε σε ησυχία και χαλούσε τις καλύβες η τα τσαντίρια τους. Ήταν επίσης μήνας αφιερωμένος στην θεά Αφροδίτη και τιμούσαν τη μέρα αυτή ιδιαίτερα οι γυναίκες και πάντως δεν είναι ο μήνας που μπορείς να του έχεις εμπιστοσύνη, αφού από την πρώτη ημέρα του ξεκινά με το ψέμα.

Το πώς καθιερώθηκε το ψέμα την πρωταπριλιά έχει διάφορες ερμηνείες, όπως ότι λένε ψέματα για την καλή σοδειά, στη δε Θράκη για να γίνουν τα κουκούλια τους, ή για να δώσουν καρπό τα δέντρα τους, οι λαογράφοι όμως πιστεύουν ότι δεν είναι καθαρά αρχαιοελληνικό έθιμο αλλά ότι μας ήρθε από τη Γαλλία με τους σταυροφόρους. Πάντως θα τον συναντήσουμε και ως Ανθομήνα, Τιναχτοκοφινίδη, γιατί τινάζουν τα κοφίνια για είναι έτοιμα για την συλλογή των καρπών, Αηγιωργίτη, Λαμπριάτη κλπ.

Η παράδοση πάντως τον θέλει λουλουδιασμένο και όμορφο, «Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα» και «αν ρίξει ο Απρίλης δυo βροχές κι ο Μάης άλλες δύο, να δεις σταφύλια σαν παιδιά και πίτες σαν αλώνια»! Όμως δεν ήταν λίγες οι φορές που ο Απρίλης ήταν ο μήνας των καιρικών εκπλήξεων, αφού ήταν μεν ανοιξιάτικος αλλά σπάνια καλοκαιρινός: «Τόση ήταν η αγάπη μας, σαν τ’ Απριλιού το χιόνι, όπου το στρώνει από βραδύς και το πρωί το λειώνει»!
Αναμφίβολα ο Απρίλης τραγουδήθηκε μαζί με τον Μαϊ
o από πολλούς και ο νεοέλληνας πολλές φορές χάρηκε στο ρυθμό του «Απρίλη μου ξανθέ και Μάη μυρωδάτε, καρδιά μου πως αντέχεις, μέσα στη τόση αγάπη και στις τόσες ομορφιές»!!! Στις 23 του μήνα τ’ αη-Γιωργιού το πανηγύρι θα σκορπίσει τη χαρά της γιορτής, καθώς ο παπάς θα ψάλλει στην εκκλησιά το «ανέτειλεν το έαρ, δεύτε ευωχηθώμεν», δηλαδή ήρθε η άνοιξη ελάτε να χαρούμε και να γιορτάσουμε. Οι κούνιες θα στηθούν στον πλάτανο της πλατείας και το καντάρι ή η ζυγαριά θα είναι παρέκει για να ζυγίζει τους χωριανούς, να δουν αν έβαλαν ή έχασαν κιλά κατά τη νηστεία της σαρακοστής.
Πέρασα από το λαογραφικό μουσείο, η αυλή λουλουδιασμένη και η μοσχοβολιά της πασχαλιάς και της γλιτσίνιας σου τρυπάνε τη μύτη, κι όσο η βροχούλα ραντίζει τη φύση τόσο πιο έντονη έρχεται η ευωδία στη γειτονιά. Προμηνύματα της επερχόμενης δυναμικά άνοιξης και της αναστάσιμης προσμονής! Τα μωβ της αγράμπελης θαρρείς έτοιμα να στολίσουν τον επιτάφιο «πνοές από τη ρεματιά ευωδιάζοντας λυγαριά και σχίνο, σπάρτο και πιπερόριζα, με τα πρώτα πιπίσματα των σπίνων, ψαλμωδίες γλυκές με τα πρώτα-πρώτα δόξα σοι…Εκεί δάφνες και βάγια, θυμιατό και λιβάνισμα, τις πάλες ευλογώντας και τα καριοφίλια, στο χώμα το στρωμένο με τ’ αμπελομάντιλα, κνίσες και τσουγκρίσματα και Χριστός Ανέστη. Αγάπες μυστικές με τα πρώτα λόγια του ύμνου», θα γράψει ο Ελύτης κι ο Δ.Σολωμός θα τραγουδήσει: «ο Απρίλης με τον έρωτα χορεύουν και γελούνε, κι όσα άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα σε κλειούνε» και παρακάτω «έστησε ο έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη, κι φύσις ηύρε την καλή και την γλυκειά της ώρα…», ενώ αυτά ακριβώς επιβεβαιώνει ο ποιητής Γελαγιώτης: «Πριν έμπει Απρίλης άνθισε του χρόνου η χαραμάδα, λεν’ το φιλί τέτοιον καιρό έχει πιο νοστιμάδα»! Είναι αλήθεια πως πάντα οι χορδές των ποιητών τραγουδούσαν την άνοιξη, αλλά αυτή η διχόγνωμη πρακτική του Απρίλη να μη ξέρει τι θέλει, έχει το γούστο της, γι’ αυτό θα γράψει η Δημουλά:
«Μη γελάς, με πράγματα που δεν υπάρχουν. Ας λένε τα πουλιά κι οι μυρωδιές στα πλάγια πως είναι Απρίλης. Το λένε τα πουλιά κι οι έρωτες των άλλων. Μη γελάς. Έαρ δε γίνεται με ρίμες, ήλιοι Απρίλιοι, ομοιοκατάληκτες στιγμές, χρόνος χρωμάτων, στρέμματα φωτός, χαμομηλιών ανυπομονησία να μυρίσουν»!

Συνεχίζει ακόμα το ψιλόβροχο, κι ο αγέρας φυσά δυνατός, η καμπάνα χτύπησε για τον Μεγάλο κανόνα, αύριο του Ακαθίστου. Σε δυο εβδομάδες Πάσχα και η πασχαλιά όσο βρέχεται τόσο μοσχοβολά! Εμείς όμως δέσμιοι ενός ιού μένουμε σπίτι παρακαλώντας την Παναγιά «Ω πανύμνητε Μήτερ, η τεκούσα των πάντων αγιώτατον λόγον.Δεξαμένη την νυν προσφοράν από πάση ρύσαι συμφοράς άπαντας…».

Καλό απόβραδο

Τρύφων Τσομπάνης




 

ALBUM ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ



Επικοινωνία με lagadas.net
Επιτρέπεται η αναδημοσιεύση του υλικού μόνο με την αναφορά της πηγής © 2010 lagadas.net
design by aksium