ΣΙΤΙΣΗ ΒΡΕΦΟΥΣ: ΚΟΥΤΑΛΙ VS BABY-LED WEANING
Τα μωράκια μας γεννιούνται, αναπτύσσονται ταχύτατα και σύντομα έρχεται η ώρα που πρέπει να ξεκινήσουν να τρώνε τις στερεές τροφές τους. Και τότε είναι που οι γονείς, προσπαθώντας να επιλέξουν το καλύτερο για το παιδί τους βρίσκονται μπροστά στο μεγάλο δίλημμα! Πως δίνω φαγητό στο παιδί μου; Τι είναι καλύτερο; Κουτάλι ή baby-led weaning; Και εκεί έρχεται η άποψη του ειδικού να βοηθήσει τους γονείς να ξεδιαλύνουν την όποια σύγχυσή τους. Ας δούμε μία μία τις δύο κατηγορίες με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.

1) Μέθοδος κουτάλι. Πρόκειται για την γνωστή σε όλους μας παραδοσιακή μέθοδο σίτισης βρεφών με το φαγητό πλήρως αλεσμένο, σε μορφή κρέμας και την χορήγησή του με κουτάλι από τον φροντιστή του (συνήθως τον γονέα), που σταδιακά αντικαθίσταται με όλο και λιγότερο αλεσμένο φαγητό και την σταδιακή εμφάνιση κομματιών όλο και μεγαλύτερων σε μέγεθος, καθώς το βρέφος αναπτύσσεται, ώσπου να  φτάσει στην ηλικία του 1 έτους, οπότε και μπορεί να διαχειριστεί την τροφή της οικογένειας με την πληθώρα υφών και μεγεθών της τροφής.

Χρησιμοποιείται ευρέως από τους γονείς και συστήνεται ακόμη κατά κόρον από τους παιδιάτρους. Συμβαδίζει με το αναπτυξιακό στάδιο των βρεφών και επιτρέπει να γνωρίζουμε επακριβώς την ποσότητα τροφής που καταναλώνει το βρέφος. Επιτρέπει στο φροντιστή να ελέγχει το μέγεθος κάθε “μπουκιάς” που χορηγείται, καθώς και το πότε αδειάζει η στοματική κοιλότητα μετά την κατάποση, ώστε να δοθεί έπειτα η νέα κουταλιά. Με αυτό τον τρόπο δίνεται στο βρέφος ο απαραίτητος χρόνος να καταπιεί την τροφή του, ενώ οι μικρές κουταλίτσες πλήρως αλεσμένου φαγητού μειώνουν ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο πνιγμονής. Τέλος, οι γονείς επιλέγουν το τι τρόφιμο θα χορηγήσουν στο μικρό τους, με αποτέλεσμα, κάνοντας σωστούς συνδυασμούς τροφών, να παρέχονται όλες οι απαραίτητες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία για τη σωστή ανάπτυξη του οργανισμού και να μειώνεται ο κίνδυνος σιδηροπενικής αναιμίας.

Τι γίνεται όμως αν οι γονείς “χάσουν το μέτρο” και δεν χρησιμοποιούν τη μέθοδο σωστά και προς όφελος του βρέφους; Για να δούμε πότε συμβαίνει αυτό. Συχνά δεν έχουν τον απαραίτητο χρόνο προετοιμασίας φαγητών και επιλέγουν έτοιμες βρεφικές τροφές εμπορίου, περιορίζοντας έτσι την ποικιλία τροφών με τις οποίες  θα πρέπει να έρθει το βρέφος σε επαφή σε αυτή την ηλικία. Απευθείας, έτσι,περιορίζονται τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνει ο βρεφικός οργανισμός και δημιουργούνται ελλείψεις. Επιπλέον, παρατηρείται το φαινόμενο ο φροντιστής να φοβάται να ξεκινήσει την εισαγωγή ημιαλεσμένων και έπειτα μικρών κομματιών στην ηλικία των 8-10 μηνών, όπου το βρέφος είναι αναπτυξιακά ώριμο να διαχειριστεί αυτού του είδους την τροφή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να φτάνουμε και να ξεπερνάμε το 1ο έτος ζωής συνεχίζοντας τη χορήγηση τροφών σε μορφή κρέμας και να χάνεται το “παράθυρο ευκαιρίας” εισαγωγής μη πολτοποιημένων τροφών. Το γεγονός αυτό, προκαλεί σιτιστικές δυσκολίες και προβλήματα, καθώς τα βρέφη δυσκολεύονται έπειτα να κάνουν τη μετάβαση στις τροφές με κομμάτια, δεν επιθυμούν τη νέα υφή των τροφών, και επιλέγουν μόνο κρεμώδη φαγητά, επιτείνοντας τον φαύλο κύκλο, ενώ παράλληλα δεν εξασκούν ικανοποιητικά την άνω και κάτω γνάθο τους, κάτι που έχει αντίκτυπο στην οδοντοφυΐα και την ομιλία τους αργότερα. Επιπλέον, αρκετοί γονείς, από φόβο μήπως και δεν σιτίζεται επαρκώς το βρέφος, διατηρούν την τακτική του “μπουκώματος”, παρέχοντας μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού  απ' ότι αυτό πραγματικά χρειάζεται, ενώ η ίδια η υφή των πολτοποιημένων φαγητών, λόγω της εύκολης κατάποσής της, οδηγεί στην αυξημένη κατανάλωση φαγητού ώσπου να επέλθει το αίσθημα του κορεσμού, πράγμα που αν συνεχιστεί πέρα από το “παράθυρο” των 8- 10 μηνών οδηγεί μετέπειτα σε αυξημένο βάρος και παχυσαρκία.

2) Μέθοδος baby - led weaning. Στη συγκεκριμένη μέθοδο η τροφή που χορηγείται είναι ίδια με αυτή που θα καταναλώσει και η υπόλοιπη οικογένεια, χορηγούμενη κατευθείαν σε κομμάτια, κατάλληλου μεγέθους ανά ηλικία εξ αρχής,. Το βρέφος συλλαμβάνει με τα χέρια του την τροφή και επί της ουσίας μαθαίνει να τρώει μόνο του. Παρέχεται επιπλέον, στο βρέφος η δυνατότητα επιλογής του ποια τροφή θα καταναλώσει, καθώς μέσα στο πιάτο υπάρχουν συνήθως 2-3 ήδη τροφίμων, από τα οποία καλείται να φάει ότι και όσο επιθυμεί.

Πρόκειται για μέθοδο που σταδιακά αποκτά όλο και μεγαλύτερο κοινό και την προτιμούν οι νέες μαμάδες. Επιτρέπει στο βρέφος να έρθει σε επαφή με όλες τις διαφορετικές υφές των τροφίμων, να τις περιεργαστεί και να τις επεξεργαστεί και τέλος να δοκιμάσει αυτήν που του μοιάζει πιο θελκτική, μαθαίνοντας μέσα από αυτή τη διαδικασία να αυτοσιτίζεται από νωρίς και να ρυθμίζει την ποσότητα φαγητού που θα καταναλώσει, ελέγχοντας μόνο του το αίσθημα πείνας και κορεσμού και περιορίζοντας έτσι τις πιθανότητες εμφάνισης παχυσαρκίας. Ακόμη, διεγείρει τον οπτικοκινητικό συντονισμό του, καθώς πρέπει μάτια, εγκέφαλος και χέρια να συντονιστούν για την λήψη της τροφής και έτσι βελτιώνει τις κινητικές του δεξιότητες.

Ποια είναι όμως εδώ τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν; Το πρώτο που έρχεται στο μυαλό όταν μιλάμε για βρέφος και διαχείριση τροφής με κομμάτια είναι η πνιγμονή. Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί τα κομμάτια που χορηγούνται να έχουν το κατάλληλο μέγεθος για την ηλικία του μωρού (μεγαλύτερα στην αρχή ώστε να χωρούν στην παλάμη για ευκολότερη σύλληψη και να προεξέχουν λίγο για να μπορεί να τρώει από την κορυφή και καθώς το μωρό μεγαλώνει να μικραίνουν σταδιακά σε μέγεθος) και την κατάλληλη σύσταση (μαλακές τροφές αρχικά που να λιώνουν - πολτοποιούνται εύκολα στο στόμα). Επίσης θα πρέπει να είμαστε πάντοτε παρόντες και να παρακολουθούμε την όλη διαδικασία, ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε το βρέφος αν υπάρξει δυσχέρεια κατά την κατάποση. Τέλος, σε περίπτωση που το βρέφος επιλέγει συγκεκριμένες τροφές και απορρίπτει άλλες λόγω χρώματος, σχήματος, υφής υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας διατροφικών ελλειμμάτων στον οργανισμό.

Αφού, λοιπόν, αναλύσαμε τα υπέρ και τα κατά της κάθε μεθόδου, και γνωρίζοντας πλέον τα οφέλη και τους κινδύνους τους, οι γονείς μπορούν να επιλέξουν σε συνεννόηση με τον παιδίατρό τους, την καλύτερη μέθοδο σίτισης για το μωράκι τους.

Αλλα άρθρα:
Από το παιδικό χαμόγελο του μωρού στο γέλιο του παιδιού
Παιδικά μάτια στον ήλιο