Το όριο του 43% για εκλογή από την πρώτη Κυριακή, η ηλεκτρονική υποβολή υποψηφιοτήτων και το ενιαίο ψηφοδέλτιο – Ποιοι δήμοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν έδρες

Με σημαντικές αλλαγές σε σχέση με τις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές της 26ης Μαΐου 2019 θα πραγματοποιηθούν οι αρχαιρεσίες για την ανάδειξη των νέων διοικήσεων των περιφερειών και των δήμων της χώρας τον ερχόμενο Οκτώβριο.

Η βασική διαφοροποίηση που έφερε ο νόμος 4804/2021 είναι ότι ο δήμαρχος μπορεί να εκλεγεί κατά την πρώτη ψηφοφορία εφόσον ο συνδυασμός του λάβει ποσοστό μεγαλύτερο του 43% συν μια ψήφο του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων. Δηλαδή, όχι μόνο καταργείται το σύστημα της απλής αναλογικής των εκλογών του 2019, το οποίο είχε δημιουργήσει σοβαρά λειτουργικά προβλήματα σε δήμους, όπου οι διοικήσεις δεν είχαν εξασφαλίσει την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο, αλλά δίνει τη δυνατότητα εκλογής από την πρώτη Κυριακή με μικρότερο ποσοστό από το 50% συν μία ψήφος που απαιτούνταν στις προηγούμενες αναμετρήσεις. Στον συνδυασμό που αναδειχτεί πρώτος εξασφαλίζεται η εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου, δηλαδή ισχυρή πλειοψηφία.

Πέρα από το ποσοστό εκλογής, όμως, υπάρχουν και αρκετές άλλες αλλαγές, οι οποίες και περιλαμβάνονται στη σχετική εγκύκλιο που εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών. Συγκεκριμένα:

Για πρώτη φορά η δήλωση των συνδυασμών θα γίνει ηλεκτρονικά στην «Πύλη Υποβολής Υποψηφιοτήτων», η οποία θα είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΠ). Όπως ανέφερε στη Voria.gr ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου, προκειμένου να μην δημιουργηθούν προβλήματα, κατόπιν πρότασης που κατέθεσε ο ίδιος, άλλαξε ο νόμος και παρέχεται η δυνατότητα στον επικεφαλής του συνδυασμού με θεωρημένες εξουσιοδοτήσεις να καταθέσει τις υποψηφιότητες για λογαριασμό όλων.

Υποβολή σε ενιαίο ψηφοδέλτιο υποψηφιότητας για τα αξιώματα του δημάρχου, δημοτικού συμβούλου, συμβούλου δημοτικής κοινότητας και προέδρου δημοτικής κοινότητας. Ο κ. Κυρίζογλου εξήγησε ότι οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι όλου του δήμου θα μπουν στο ίδιο ψηφοδέλτιο με αλφαβητική σειρά και με την ένδειξη δίπλα σε ποια εκλογική περιφέρεια (σ.σ. ο παλαιός καλλικρατικός δήμος) κατεβαίνουν. Στο τέλος κάθε ψηφοδελτίου θα αναγράφονται οι υποψήφιοι σύμβουλοι της κοινότητας της κάθε εκλογικής περιφέρειας. Για δήμους με δύο εκλογικές περιφέρειες θα υπάρχουν δύο διαφορετικά ψηφοδέλτια, για όσους έχουν τρεις θα είναι τρία διαφορετικά κοκ.

Δικαίωμα εκλογής δημοτικού συμβούλου έχει ο επιλαχών συνδυασμός αν κατά την αρχική ψηφοφορία συγκέντρωσε ποσοστό τουλάχιστον 3% του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων.

Γίνεται εξορθολογισμός και περιορισμός των κωλυμάτων εκλογιμότητας και των ασυμβιβάστων θέσης των αιρετών των δημοτικών αρχών. Ενδεικτικά, προβλέπεται ολική κατάργηση του κωλύματος σε αξιωματικούς των Σωμάτων Ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, μέχρι και του βαθμού του Υπαστυνόμου Α΄, του Υποπυραγού και του Ανθυποπλοιάρχου, στους Συμπαραστάτες του δημότη και της επιχείρησης, σε γενικούς γραμματείς και ειδικούς συμβούλους δήμων, διοικητές ή προέδρους διοικητικών συμβουλίων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.

Επαναφορά της 5ετούς θητείας. Οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που θα αναδειχθούν από τις εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023, θα έχουν πλήρη πενταετή θητεία, η οποία θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου του 2024 και θα λήξει στις 31 Δεκεμβρίου 2028.

Οι αλλαγές στις έδρες

Οι νέες αρχές θα εκλεγούν σύμφωνα με τα πληθυσμιακά στοιχεία του μόνιμου πληθυσμού της απογραφής του 2021. Ταυτόχρονα, όμως, με τον νέο νόμο έγινε αναπροσδιορισμός της πληθυσμιακής βάσης για τον καθορισμό των μελών του δημοτικού συμβουλίου, των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων και των προέδρων των δημοτικών κοινοτήτων, με μείωση του ανώτατου αριθμού του κάθε σώματος. Από αυτήν την εξίσωση μόλις δύο από τις 14 δήμους της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης, Αμπελοκήπων – Μενεμένης και Θέρμης, κερδίζουν δύο επιπλέον έδρες στο δημοτικό συμβούλιο. Οι υπόλοιποι 12 χάνουν στην καλύτερη περίπτωση από δύο (Βόλβη και Καλαμαριά) έως τέσσερις έδρες (Δέλτα, Θερμαϊκού, Χαλκηδόνας και Ωραιοκάστρου), ενώ έξι από αυτούς, μεταξύ των οποίων και ο δήμος Θεσσαλονίκης που έχει τον ανώτατο αριθμό με βάση τα πληθυσμιακά κριτήρια, χάνουν από έξι έδρες.

Αναλυτικά οι έδρες των δημοτικών συμβουλίων των δήμων της Θεσσαλονίκης διαμορφώνονται ως εξής (σε παρένθεση ο αριθμών των μελών των υφιστάμενων δημοτικών συμβουλίων):

Δήμος Αμπελοκήπων – Μενεμένης 35 (από 33)

Δήμος Βόλβης 25 (από 27)

Δήμος Δέλτα 29 (από 33)

Δήμος Θερμαϊκού 29 (από 33)

Δήμος Θέρμης 35 (από 33)

Δήμος Θεσσαλονίκης 43 (από 49)

Δήμος Καλαμαριάς 35 (από 41)

Δήμος Κορδελιού – Ευόσμου 39 (από 45)

Δήμος Λαγκαδά 35 (από 41)

Δήμος Νεάπολης – Συκεών 35 (από 41)

Δήμος Παύλου Μελά 39 (από 41)

Δήμος Πυλαίας – Χορτιάτη 35 (από 41)

Δήμος Χαλκηδόνος 29 (από 33)

Δήμος Ωραιοκάστρου 29 (από 33)