Κίνδυνος να χαθούν τα προβλεπόμενα έργα. Απαιτείται αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ λένε οι δήμαρχοι, δεν υπάρχει χρόνος λέει ο πρόεδρος του ΣΟΤΑΝΘ. Η Μαυροράχη αντέχει για άλλα το πολύ επτά χρόνια!

του Τάσου Τασιούλα

Τον κίνδυνο να χαθεί και η τελευταία ευκαιρία προκειμένου η Θεσσαλονίκη να αποκτήσει ένα σύστημα διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της επισήμανε σήμερα ο πρόεδρος του Συνδέσμου ΟΤΑ Νομού Θεσσαλονίκης, Μιχάλης Γεράνης. Επιπλέον, ο κ. Γεράνης τόνισε ότι όχι μόνο κινδυνεύουν να μη γίνουν τα απαιτούμενα έργα, που ήδη εμφανίζουν πολυετείς καθυστερήσεις, αλλά να κορεστούν και να πάψουν να λειτουργούν και τα υφιστάμενα, όπως ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης.

Παρουσία του ειδικού γραμματέα ΣΔΙΤ, Νικόλαου Μαντζούφα ο κ. Γεράνης είπε ότι ήδη ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης απαξιώνεται και κινδυνεύει η Θεσσαλονίκη σε πέντε έως επτά χρόνια να μείνει χωρίς χώρο αποθήκευσης απορριμμάτων.

Έθεσε μάλιστα το δίλημμα «ή προχωράμε τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) ή επιστρέφουμε στις χωματερές, που θα ήταν καταστροφικό για την κοινωνία».

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΟΤΑΝΘ ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης, που λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2008 σε οικόπεδο 756 στρεμμάτων (λεκάνη ταφής 376 στρ.) παραμένει ο μόνος χώρος ταφής στερεών αστικών αποβλήτων στο νομό και πλέον δέχεται καθημερινά 1.400 τόνους απορριμμάτων.

«Ο χώρος σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε για να δέχεται μόνο τα πρώτα δυο χρόνια (ως το 2010) όλα τα απορρίμματα του νομού και μετά το 60%, αφού μέχρι τότε θα είχαν γίνει τα υπόλοιπα έργα. Η καθυστέρηση υλοποίησης των έργων όμως είχε ως αποτέλεσμα δυο κυψέλες (218 στρ.) να γεμίσουν συντομότερα από το προβλεπόμενο και να επιβαρυνθεί η μονάδα επεξεργασίας στραγγισμάτων του χώρου», είπε ο πρόεδρος του ΣΟΤΑΝΘ.

Πλέον κατασκευάζονται δυο νέες κυψέλες (159 στρ.) για να εξασφαλιστεί ο χώρος και να αντικατασταθούν οι κορεσμένες κυψέλες. Έπειτα από καθυστερήσεις, αναμένεται πλέον «σε μερικούς μήνες να ολοκληρωθεί και να δοθεί για χρήση η πρώτη κυψέλη και κατόπιν η δεύτερη». Το τραγικό όμως είναι ότι ο σημερινός πολύ γρήγορος ρυθμός πλήρωσης του ΧΥΤΑ «αν συνεχιστεί θα έχει ως αποτέλεσμα τον κορεσμό και των δυο νέων κυψελών σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Υπολογίζεται ότι ο χρόνος ζωής τους δε θα ξεπεράσει τα τρία με τέσσερα χρόνια», σύμφωνα με τον κ. Γεράνη.

Ο ίδιος σημείωσε πως για να ωριμάσει ένα έργο διαχείρισης απορριμμάτων χρειάζονται τουλάχιστον τρία ως πέντε χρόνια, οπότε δεν υπάρχει περιθώριο να γίνει νέος ΠΕΣΔΑ. «Πρέπει να ξεκινήσουμε τις διαδικασίες για τα σημερινά προβλεπόμενα έργα τώρα, άμεσα», είπε χαρακτηριστικά.
Φόρος

Ο κ. Γεράνης προειδοποίησε για το φόρο για την ταφή μη επεξεργασμένων στερεών αποβλήτων, που θα κληθούν να πληρώσουν από το 2014 οι δήμοι, δηλαδή οι πολίτες…

Το νέο χαράτσι (με οδηγία της ΕΕ) είναι 35 ευρώ ανά τόνο, ξεκινά την πρώτη μέρα του νέου έτους και θα αυξάνεται κάθε χρόνο κατά 5 ευρώ μέχρι να φτάσει στα 60 ευρώ/τόνο. Το κόστος αυτό είναι επιπρόσθετο στο υφιστάμενο κόστος συλλογής, μεταφοράς και διάθεσης απορριμμάτων που είναι στα 25 ευρώ/τόνο. Δηλαδή, οι πολίτες θα φτάσουν να χρεώνονται με 85 ευρώ/τόνο απορριμμάτων που πηγαίνουν ανεπεξέργαστα για ταφή.

Αγιος Αντώνιος

Ο κ. Γεράνης αναφερόμενος στα σημαντικά έργα που πρέπει να γίνουν επέμεινε στις δυο μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων, σε Μαυροράχη και Αγιο Αντώνιο.

Η δυναμικότητα της μονάδας του Αγίου Αντωνίου προβλεπόταν να είναι 350.000 τόνοι ετησίως και το εργοστάσιο να γίνει σε έκταση 805 στρ., στο οποίο θα πηγαίνει το 40% των απορριμμάτων του νομού Θεσσαλονίκης.

Όπως είπε ο πρόεδρος του ΣΟΤΑΝΘ, έγινε η πρώτη προμελέτη, σύντομα θα υπογραφή η σύμβαση για τη δεύτερη και στη συνέχεια θα συνταχθούν τα τεύχη δημοπράτησης, ώστε να υποβληθεί αίτημα εξασφάλισης χρηματοδότησης του έργου.

Μαυροράχη

Για τη μονάδα της Μαυροράχης, το εργοστάσιο θα βρίσκεται εντός του ΧΥΤΑ (120 στρ.). Προβλέπεται (όπως και του Αγ. Αντωνίου) να γίνει μέσω ΣΔΙΤ και όπως είπε ο κ. Γεράνης, «το ζήτημα της τεχνολογίας που θα εφαρμοστεί είναι ανοιχτό». Δηλαδή ακόμη συζητείται η καύση…

Αρχικά στη Μαυροράχη επρόκειτο να γίνει μονάδα δυναμικότητας 400.000 τόνων ετησίως, όμως λόγω μείωσης της παραγωγής σκουπιδιών (εξαιτίας της κρίσης) θα επιδιωχθεί μείωση της δυναμικότητας της εγκατάστασης.

Ο κ. Γεράνης είπε ότι είναι απαραίτητο να γίνουν οι προβλεπόμενοι Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων στο νομό και τα τρία Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών για να μειωθεί ο όγκος των σκουπιδιών που οδηγούνται προς ταφή.

Ο ΣΟΤΑΝΘ επιδιώκει παράλληλα μείωση του κόστους της διαχείρισης για τους πολίτες, γι’ αυτό έχει βάλει ως όρο στους διαγωνισμούς για τις νέες μονάδες (για τη Μαυροράχη θα γίνει ως το τέλος του έτους), ώστε να υπάρχει πλαφόν στην κοστολόγηση.

«Ο χρόνος πιέζει, τα περιθώρια στενεύουν, οι επιλογές μας είναι περιορισμένες, είτε θα εφαρμόσουμε τον ισχύοντα σε μεγάλο βαθμό ώριμο ΠΕΣΔΑ, είτε έξω από κάθε λογική θα αναζητήσουμε χώρο για την κατασκευή νέου ΧΥΤΑ, δηλαδή του ΧΥΤΑ του 2020», είπε ο κ. Γεράνης. «Το οποιοδήποτε πισωγύρισμα στη διαδικασία της μελετητικής ωρίμανσης και υλοποίησης έργων του ΠΕΣΔΑ», συμπλήρωσε, «σημαίνει στην πράξη καθυστέρηση πέντε έως επτά χρόνων και παράλληλα απώλεια πόρων και χρηματοδοτικών ευκαιριών».

Αμφισβητήσεις και συμφωνίες

Στο σύνολό τους οι δήμαρχοι που τοποθετήθηκαν πάντως εξέφρασαν τη βούλησή τους να αναθεωρηθεί ο ΠΕΣΔΑ, ώστε να εναρμονιστεί με τις νέες ευρωπαϊκές οδηγίες. Εκεί όμως υπήρξαν διαφοροποιήσεις.

Ο δήμαρχος Θέρμης, Θεόδωρος Παπαδόπουλος, σημείωσε ότι «δε θα κλείσουμε τα μάτια και θα υποθηκεύσουμε τη διαχείριση των απορριμμάτων για τα επόμενα 30 χρόνια για τους πολίτες, μέσω των ΣΔΙΤ. Υπάρχει ομόφωνη απόφαση του ΣΟΤΑΝΘ για αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ. Αυτό δεν έγινε. Ο ισχύων ΠΕΣΔΑ είναι συρραφή νομαρχιακών σχεδιασμών. Δεν είναι ΠΕΣΔΑ. Δεν είναι λύση για το πρόβλημα των σκουπιδιών. Οι μονάδες δεν τηρούν τις προϋποθέσεις της σημερινής νομοθεσίας. Δε θέλω να καθυστερήσουμε ούτε μισή μέρα, αλλά υπάρχουν ερωτήματα. Είμαστε ρεντίκολο σε όλη την Ευρώπη. Δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε και έχουμε και κόστος ως χώρα. Δε μας φοβίζει το πρόστιμο που θέλει να επιβάλει το ελληνικό κράτος στους δήμους, δηλαδή στους πολίτες. Θα αγωνιστούμε ενάντια σε αυτό το φόρο. Στη Θεσσαλονίκη τα σκουπίδια είναι μειωμένα πλέον κατά 40%, οπότε απαιτείται μόνο μια μονάδα επεξεργασίας κι αυτή μικρότερη από το προβλεπόμενο».

Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, τόνισε ότι «τα σκουπίδια βγάζουν λεφτά με ανταπόκριση στην τσέπη του πολίτη. Όσο πιο αποτελεσματική είναι η διαχείρισή τους, τόσο λιγότερα πληρώνει ο πολίτης». Επέμεινε στην αξία της ανακύκλωσης, που σε συνδυασμό με την κομποστοποίηση και την ενεργειακή αξιοποίηση οδηγούν σε υπόλειμμα μόλις 3% - 5% για ταφή.

Ο κ. Μπουτάρης είπε ότι πρέπει να γίνει η πρώτη μονάδα στη Μαυροράχη και παράλληλα αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ, ενώ σημείωσε πως είναι απαραίτητη η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών, ώστε να συμμετέχουν ενεργά στη διαχείριση των σκουπιδιών.

«Αν δεν κάνουμε ΣΔΙΤ τι θα κάνουμε; Πρέπει να κάνουμε κάτι και μάλιστα γρήγορα, αλλιώς θα πέσουν τα πρόστιμα βροχή. Οι δήμοι δεν έχουν τα χρήματα για να κατασκευάσουν τέτοια έργα. Τα ΣΔΙΤ είναι μονόδρομος», είπε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνος μαζί του και ο πρώην πρόεδρος του ΣΟΤΑΝΘ και δήμαρχος Βόλβης, Δημήτρης Γαλαμάτης. «Ο φόρος είναι δεδομένος, καθώς πρόκειται για ενσωμάτωση ευρωπαϊκής οδηγίας και τα έσοδα θα πηγαίνουν στο Πράσινο Ταμείο. Η αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ πρέπει να γίνει. Η δημιουργία ΦοΣΔΑ καθυστέρησε από… ζαβολιές του κ. Μπουτάρη. Δυστυχώς, κάνουμε κουβέντα παρελθόντος υπό έκτακτες καταστάσεις. Χρειάζεται εθνικός φορέας για τα σκουπίδια. Να γίνει άμεσα το πρώτο εργοστάσιο και να αναθεωρηθεί παράλληλα ο ΠΕΣΦΔΑ, ταυτόχρονα όμως να ενημερωθεί ο κόσμος, αλλιώς δε γίνεται το παραμικρό», τόνισε ο κ. Γαλαμάτης.

Ο ειδικός γραμματέας ΣΔΙΤ, Νικόλαος Μαντζούφας, τόνισε ότι «μέσω ΣΔΙΤ δίνεται μια σοβαρή ευκαιρία να γίνουν αυτά τα έργα με διασφαλισμένη χρηματοδότηση. Η μονάδα της Μαυροράχης θα μπορέσει έτσι να ξεκινήσει γρήγορα. Συνολικά έχουν εγκριθεί μέσω ΣΔΙΤ σε όλη την Ελλάδα 14 τέτοια έργα, μεταξύ των οποίων και των Σερρών, που καλύπτουν το 60% του πληθυσμού».


www.voria.gr