Ο ελεύθερος χρόνος στον Λαγκαδά ήταν πάντα το ζητούμενο για μικρούς και μεγάλους, γιατί οι μεν μεγάλοι είχαν τις ασχολίες τους και την επαγγελματική τους δραστηριότητα οι δε μικροί, κυρίως των αγροτικών οικογενειών ή των επαγγελματιών, πάντα έδιναν ένα χέρι βοήθειας στις δουλειές των γονιών τους αφού έπρεπε από μικροί να ψηθούν στη δουλεία όπως έλεγαν. Θα έβλεπες πολλές φορές τα παιδιά των αγροτών πάνω στα κάρα ή στα χωράφια να δουλεύουν φιλότιμα για να βοηθήσουν την οικογένεια τα δε παιδιά που οι γονείς είχαν κάποιο μαγαζί ή κανένα κατάστημα ξυλουργείου, σιδεράδικου, σαγματοποιείου, κουρείου, έστεκαν απ’ έξω και υποδέχονταν τους πελάτες εξυπηρετώντας κι όλας την κατάσταση πηγαίνοντας τα ψώνια στα σπίτια, εισπράττοντας βέβαια και το ανάλογο μπαξίσι. Τα περισσότερα πάντως με κάτι απασχολούνταν τα καλοκαίρια μια και οι θαλασσινές διακοπές δεν είχαν γίνει μόδα. Κάποια παιδιά δούλευαν σε φούρνους, σε ταβέρνες, σε κουρεία, καροποιεία, σε μπακάλικα, στο ζαχαροπλαστείο του Ζαχαρά σερβιτόροι, όμως πάντα περίσσευε και λίγος χρόνος για παιχνίδι και ζαβολιές.

Τις Κυριακές ας πούμε όλη η μέρα, μετά την απόλυση της εκκλησίας, ήταν δική μας. Η πρώτη επίσκεψη ήταν στου ΦΑΡΟΥΚ για το πρωινό κολατσιό, ένα σάντουιτς στο χέρι ή ένα κουλούρι από τον Χρηστάρα και ίσως σάμαλι από τον Γιαννάκη Τζίτζιρα και μετά ο δρόμος για τον Μπογδάνα ήταν ελεύθερος. Ο περίπατος αυτός είχε πάντα και μια περιπέτεια γιατί συνδύαζε το πέρασμα του ποταμιού, και συνήθως πάντα μουσκεύαμε, ή η πορεία μέχρι τον τελευταίο αναβαθμό για να δούμε πόσο νερό έτρεχε, ο συνδυασμός με το ψάρεμα κάποιων μικρών ψαριών που κατέβαζε το ποτάμι, αλλά το πιο ενδιαφέρον και εξτρεμιστικό ήταν να πάμε στο περιβόλι του παπα-Προκόπη για να φάμε μούρες ή φρούτα. Το κτήμα ήταν αρκετά μεγάλο και ήταν περίπου στο ύψος του τρίτου αναβαθμού, ένα μεγάλο περιβόλι με δέντρα, κυρίως μήλα αλλά και πολλές μουριές τις οποίες ο παπα-Προκόπης χρόνια τις φρόντιζε για εμπορικούς λόγους, τροφοδοτούσε την σηροτροφία, δηλαδή την επεξεργασία του μεταξιού. Ο Λαγκαδάς λόγω του κάμπου του προσφέρονταν για την καλλιέργεια μουριών και είχε αρκετές οικογένειες που ασχολούνταν κατ’ οίκον με την επεξεργασία του μεταξιού. Το 1934 η οικογένεια Δημητρίου Νταλόγκου-Βασιλείου είχε πάρει στη Διεθνή έκθεση Θεσσαλονίκης το πρώτο βραβείο επεξεργασίας μεταξιού. Μουριές είχε και σε άλλες περιοχές του Λαγκαδά και κυρίως εκτός πόλης όπου υπήρχε η δυνατότητα ανάπτυξης των δέντρων. Πίσω ακριβώς από το εργοστάσιο του Κονσερβοποιείου Λαγκαδά ένα τεράστιο κτήμα στην περιοχή που λεγόταν «Μουριές» ή «Δέση» όπως αλλιώς τη λέγαμε, ήταν γεμάτο μουριές και πολλοί εύρισκαν εκεί καταφύγιο ή για να εκφράσουν τα αισθήματά τους σε κάποιο «πρόσωπο» μακριά από τα βλέμματα του κόσμου ή  για να απολαύσουν τον απαγορευμένο καρπό από τον παπα-Προκόπη, ο οποίος δεν άφηνε να πλησιάσουμε το περιβόλι του γιατί καθώς χτυπούσαμε τα δέντρα με ξύλα ή πέτρες για να πέσουν οι μούρες, καταστρέφαμε τα φύλλα του δέντρου. Πρέπει να πούμε πως ο παπα-Προκόπης ήταν ένας παλιός Αγιονορείτης ιερομόναχος που κάποτε εγκαταστάθηκε στο Λαγκαδά, όπου είχε και συγγενείς, και ιερουργούσε στην εκκλησία της Παναγίας. Ήταν όμως άνθρωπος της δουλειάς και του χωραφιού, έτσι κάθε μέρα τον έβλεπες με τα ράσα του μαζεμένα, το τρίχινο καλογερικό δισάκι του στον ώμο, καβάλα στο γαϊδουράκι του, ένα ραβδί στο χέρι και το δίκαννο στην πλάτη να πηγαίνει στο περιβόλι του όπου περνούσε ολημερίς ασχολούμενος με το κτήμα. Τώρα θα μου πείτε παπάς άνθρωπος τι το ήθελε το δίκανο, ε…ήταν και άνθρωπος που του άρεσε το κυνήγι, αλλά κι όταν δεν κυνηγούσε πουλιά που του έτρωγαν τα φρούτα, είχε το δίκαννο ως αποτρεπτικό για τους επίδοξους καταπατητές του περιβολιού του. Γέμιζε το δίκαννο με στραγάλια και αλάτι και όποιος νεαρός με κοντοπαντέλονο πλησίαζε το κτήμα, γευόταν τις μπαλωθιές του παπά στα γυμνά του πόδια. Μετά το πρώτο τσούξιμο δεν το ξαναποφάσιζε κανένας να πάει και πάλι στου Παπά το κτήμα.

Τα απογεύματα πολλές φορές κατευθυνόμασταν ποδηλατάδα στα Λουτρά όπου το ρυάκι που έτρεχε πίσω από το σημερινό αναψυκτήριο, είχε πάντα μικρά ψάρια που τα ψαρεύαμε με πρόχειρες απόχες για να τα διατηρήσουμε μέσα σε μπουκάλια. Πού τότε χρυσόψαρα και γυάλες!

Τις άλλες ώρες τις τρώγαμε στο πάρκο που ήταν ένας καταπληκτικός χώρος για τρέξιμο, ποδόσφαιρο… αντί για μπάλα κάποια κουκουνάρα, κρυφτό και παιχνίδι, ακόμα και για γκαζίνες! Όταν βράδιαζε, ένα ήταν το παιχνίδι, «κλεφτάδες», δηλαδή ένα είδος κυνηγητού αλλά σε πολύ μεγάλη ακτίνα δράσης που κάλυπτε σχεδόν το μισό Λαγκαδά, καθώς φύλαγε η μια ομάδα και η άλλη έψαχνε να βρει τους «κλεφτάδες»! Όσοι είχαν κυνηγετικές διαθέσεις τους έβλεπες πάντα με μια σαΐτα στην κωλοτσέπη και δώστου να σημαδεύουν ό,τι πετάει στο ουρανό, άλλοτε πιάνοντας στόχο κι άλλοτε κατεβάζοντας τα τζάμια της γειτονιάς!

Αργότερα όσο μεγαλώναμε αρχίσαμε να συχνάζουμε σε κανένα ζαχαροπλαστείο, στου Ζαχαρά, του Λάτσιου, στο Σεράνο, στα ποδοσφαιράκια του Καμπάκα ή του Μπαρμπα-Νίκου, σε κανένα θερινό σινεμά, μια και το καλοκαίρι δεν υπήρχε ο έλεγχος του μπαρμπα-Γιάννη του Κακαρέλου, που παρακολουθούσε το χειμώνα ποιος μαθητής παραστρατούσε από τα διαβάσματα πηγαίνοντας σινεμά και ενημέρωνε άμεσα τον Γυμνασιάρχη. Ήταν κάτι σαν στρατονομία του Γυμνασίου!

Με τέτοια ζωή πώς να έχεις άγχος;

Ποιός θα μπορούσε να φανταστεί σήμερα τα νιάτα χωρίς το λάπτοπ και το κινητό; Και ποιος θα μπορούσε να βάλει σήμερα τα παιδιά μας στη σφαίρα της κοινωνικότητας και του ομαδικού παιχνιδιού; ’λλα χρόνια, άλλες εποχές! Ευτυχισμένοι  όσοι έζησαν τα χρόνια τους μέσα στη γειτονιά και το παιχνίδι και έχτισαν τη ζωή τους στις παιδικές φιλίες και τις όμορφες εμπειρίες της νιότης.