Χρονογραφικά σημειώματα

Του Τρύφωνα Τσομπάνη                                       

Ενοχλήθηκαν κάποιοι στον Δήμο Λαγκαδά, και το εξέφρασαν στην τελευταία συνεδρία του Δημοτικού Συμβουλίου, για την τελευταία αρθρογραφία μου σχετικά με τα παραδοσιακά σπίτια του Δήμου μας και ιδιαίτερα της πόλης μας, αλλά απ’ ότι θυμάμαι η «ευαισθησία» τους φαίνεται μόνο όταν κάποιος ξύνει πληγές ανοιχτές. Τον Φεβρουάριο 2008 είχα ξαναγράψει ένα άρθρο σε τοπική εφημερίδα με τίτλο «ΝΤΡΟΠΗ ΜΑΣ», ήταν τότε που είχαν μπει οι πρώτες κόκκινες ταινίες επικινδυνότητας στην οικία Βενιώτη και απ’ότι θυμάμαι και τότε είχαν ενοχληθεί, γιατί κάπου αναγνώριζαν τις ευθύνες που τους αναλογούν σε τούτο το θέμα. Και ένα χρόνο νωρίτερα (2007) με έγγραφό μου στον Δήμο έκανα πάλι προτάσεις για το ίδιο θέμα.  Τότε εξέφραζα την αγανάκτησή μου για την πλήρη αδιαφορία γιατί επί υπουργίας ΥΠΕΧΩΔΕ Σουφλιά, η αναστύλωση αυτών των διατηρητέων γινόταν με 100% επιχορήγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι ιδιοκτήτες της πόλης μας θα μπορούσαν να αναστηλώσουν τα σπίτια τους χωρίς μία δραχμή, αρκεί κάποιος αρμόδιος φορέας να τους ενημέρωνε και να τους καθοδηγούσε. Παράλληλα υπήρχαν και χαμηλότοκα δανειοδοτικά προγράμματα που κάποιοι συμπολίτες μας τα χρησιμοποίησαν επιτυχώς και χαιρόμαστε τα σπίτια αυτά. Το μόνο που μπορούσα να κάνω σαν πολίτης που αγαπά την πόλη του και την αρχιτεκτονική της, ήταν να ενημερώσω τον τότε Δήμαρχο κ. Καραγιάννη και να του δώσω ένα φάκελο με τα ονόματα και τις διευθύνσεις των ιδιοκτητών διατηρητέων σπιτιών για να αναλάβει πρωτοβουλία. Τα στοιχεία του δόθηκαν 3 φορές και τα έχαναν πάντα όταν ρωτούσα τι έγινε με το θέμα. (δηλαδή κανονικό δούλεμα)! Αυτά πριν 7 χρόνια. Ας έλθουμε όμως στο σήμερα. Στις 14-12-2014 ενημερώνομαι από φίλο αρχαιολόγο για την προκήρυξη του ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ σχετικά με τα διατηρητέα. ’μεσα ενημερώνω τον κ. Δήμαρχο και του προτείνω να κάνει επαφές με τους ιδιοκτήτες των σπιτιών μια και ήταν ευκαιρία να αγοραστούν τα σπίτια από τον Δήμο, με χρήματα της Ευρώπης. Ο κ. Καραγιάννης μάλιστα με παρακάλεσε να κάνω κάποιες επαφές με μερικούς ιδιοκτήτες που γνώριζα και να δω τις προθέσεις τους, δηλ. αν δέχονται να πουλήσουν τα σπίτια στον Δήμο. Οι ιδιοκτήτες ήταν θετικοί με την προϋπόθεση ότι θα τα πωλούσαν και δεν θα τα χάριζαν έναντι πινακίου φακής! Τελικά ο κ. Δήμαρχος αποφάσισε να ετοιμαστεί φάκελος μόνο για τον μύλο Γεωργιάδη, ενώ τα σπίτια Δόγκα, Ζλατάνου και Κούζου, που επίσης διετίθεντο προς πώληση έμειναν στα αζήτητα. Θα μου πείτε και τι θα γινόταν αν τα έπαιρνε όλα, δεν θα γκρεμιζόταν; Σίγουρα ναι, αλλά το ζήτημα είναι ΓΙΑΤΙ ΤΩΡΑ; αφού ότι οι δύο τελευταίοι Δήμαρχοι πολιτεύονται σ’αυτόν τον τόπο 17 χρόνια σαν σύμβουλοι και Δήμαρχοι, και κάπου οι ευθύνες που τους αναλογούν είναι ακέραιες. Την ιστορία μιας πόλης την γράφει ο λαός, αλλά την συντηρεί ο Δήμος με το μεράκι και το ενδιαφέρον του. Η Ξάνθη, η Αρναία, η Καστοριά, η Βέροια, ο Παλιός Παντελεήμων, τα Πετροκέρασα, και τόσες άλλες πόλεις σώθηκαν από Δημάρχους κι όχι από υπουργούς, όπως διατείνονται κάποιοι. Οι υπουργοί εγκρίνουν προτάσεις και προωθούν προγράμματα σωστά οργανωμένα. Τα σπίτια αυτά είναι χαρακτηρισμένα σαν  έργα τέχνης και ιστορικά μνημεία, ποιος θα μπορούσε άραγε να τα διασώσει; Η νομοθεσία σέβεται βέβαια την ιδιοκτησία των πολιτών, αλλά όταν αυτή έχει ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον ή η κατάσταση δημιουργεί πρόβλημα λόγω επικινδυνότητας, τότε παρεμβαίνει ο Δήμος και με τις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες, επιβάλλουν τα αυτονόητα, δηλαδή ή υποστύλωση ή καθαίρεση των επικίνδυνων στοιχείων και αν ο Δήμος έχει και κάποιες ανησυχίες σχετικά με την εικόνα της πόλης, τότε φροντίζει μετά από συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες για την κατάσταση των κτηρίων. Αυτό έγινε σε όλες τις πόλεις που νοιάστηκαν για τον πολιτισμό τους και πρωτοστάτησαν οι Δήμοι σ’ αυτό, σε μας ΓΙΑΤΙ ΤΟΣΗ ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ; Εδώ αν οι γείτονες διαμαρτυρηθούν για την επικινδυνότητα των κτηρίων, ο Δήμος τους παραπέμπει στην αρχαιολογική υπηρεσία και βγάζει την ουρά του έξω, γιατί δεν θέλει να τα χαλάσει με κάποιους. Στην Όσσα εδώ και χρόνια ο τότε Δήμος απέκτησε με ανταλλαγή ένα διατηρητέο. Ε…και;;; όπως το πήρε έτσι το έχει ακόμα περιμένοντας την κατάρρευσή του. Αντίθετα στο Σωχό η αναστύλωση ενός διατηρητέου τους χάρισε ένα μουσείο κόσμημα για τον τόπο, που το χαίρονται όλοι. Θέλει πολλά για μελέτες λένε!  Ψέματα.!!!Αν πάνε στο Πολυτεχνείο θα βρουν δεκάδες μελέτες φοιτητών που ασχολήθηκαν με τα σπίτια αυτά σε εργασίες τους ή αν χρηματοδοτήσουν ένα μεταπτυχιακό φοιτητή να ετοιμάσει μια μελέτη θα κάνουν κι ένα καλό... Αλλά και να ήθελε χρήματα, πώς βρίσκονται χρήματα για δεκάδες άλλες δραστηριότητες και δεν βρίσκονται για τον υγιή πολιτισμό;

Αν μετρήσουμε το τι χρήματα δόθηκαν φέτος μόνο για εκδηλώσεις και πανηγυράκια, για φασολάδες, καρναβάλια και παλαιστές, θα τρομάξετε. Ξεπερνούν τις 400 χιλιάδες ευρώ με τους πιο μέτριους υπολογισμούς. Κι όλα αυτά για να απολαύσουμε την Εφη Θώδη που διαφήμιζε ο Δήμος μας με αφίσες της ΔΗΚΕΛ και καμάρωνε! (οι αφίσες είναι ακόμα ανηρτημένες).

Μπορεί να στεναχωρώ μερικούς, αλλά κι εγώ στενοχωρούμαι όταν βλέπω να μας δουλεύουν κανονικά και να μη το αντιλαμβάνονται ότι μας προσβάλλουν με τον τρόπο τους.

Κύριοι του Δήμου μας. Αν νομίζετε ότι αξίζει τον κόπο να ενδιαφερθείτε ουσιαστικά για τον τόπο μας και να συνδέσετε το όνομά σας με την ανάπτυξή του, θα μπορούσατε αν θέλατε, να παρασύρετε αρκετούς δημότες να βοηθήσουν στο έργο αυτό και οι μηχανικοί π.χ και αρχιτέκτονες της πόλης μας θα αναλάμβαναν από κοινού να παραδώσουν κάποιες μελέτες για τα σπίτια αυτά έναντι έστω ενός συμβολικού τιμήματος. Αλλά ποιος να πάει μπροστά;

Πάντως καθώς θα βλέπουμε τα σπίτια αυτά να μας «κοιτούν» με κείνα τα αόρατα μάτια τους (τα σπασμένα παράθυρα) και κείνες τις σπασμένες πόρτες σαν στόματα ανοιχτά που κραυγάζουν ΓΙΑΤΙ; ΓΙΑΤΙ; ΓΙΑΤΙ; Ας σκεφτούμε όλοι μας τι φταίει σ’ αυτόν τον τόπο που η ανάπτυξη έγινε άπιαστο όνειρο;